Türkiye'nin tarih dolu toprakları, pek çok büyüleyici yapıyı barındırır. Tarih boyunca çeşitli amaçlar için kullanılmış olan yeraltı şehirlerinin büyük bir kısmı hala gizemini korusa da, keşfedilenler oldukça özel detayları gözler önüne seriyor. Ağırnas yeraltı şehri, bu gizemli yapıların en dikkat çekici örneklerinden biridir. Ağırnas, sıcak hava balonları ve peri bacalarıyla ünlü manzaralarının yanı sıra yeraltı şehirleriyle de ünlü olan Kapadokya bölgesindeki Kayseri ilinde yer alır. Ağırnas yeraltı şehri de bu yeraltı şehirlerinin en özel olanlarından biridir. Aynı zamanda Mimar Sinan’ın doğduğu kasaba olmasıyla da önemli bir ilçedir.
Ağırnas yeraltı şehri, M.Ö. 7. yüzyıldan itibaren insanlar tarafından kullanılmıştır. İlk olarak Frigyalılar tarafından inşa edildiği düşünülüyor, ancak daha sonraki dönemlerde Romalılar ve Bizanslılar tarafından da kullanılmıştır. Bu yeraltı şehri, tarih boyunca çeşitli toplulukların ve medeniyetlerin izlerini taşır. Yaklaşık 85 metre derinlikte bulunan büyük bir yeraltı kompleksi olan bu yeraltı şehri, tarihsel olarak yerleşim yeri olarak kullanılmış ve insanların savunma, barınma ve ticaret amacıyla inşa ettiği karmaşık bir yapıdır.
Yapısı, kompleksi oluşturan odaları birbirine bağlayan bir tünel sisteminden oluşur. Böylece insanların yaşamsal faaliyetlerini sürdürebilecek kadar rahat hareket edebilmelerini sağlar.
Şehirdeki odalar farklı amaçlar için kullanılsa da elbetteki bazıları ev olarak kullanılırken, bazıları ise depo veya sığınak olarak hizmet etmiştir. Odaların tavanları sık sık sütunlarla desteklenir ve bu sütunlar şehrin dayanıklılığını artırır. Bilinen diğer yeraltı şehirleri gibi, düşman saldırılarına karşı koruma sağlayan gizli geçitler ve tuzaklarla doludur. Bu, şehir sakinlerine güvenli bir sığınak sunar.
Döneminin teknolojisi göz önünde bulundurulduğunda şehri en ilginç kılan yanlarından biri ise taze hava sirkülasyonunu sağlamak için özel havalandırma sistemleriyle donatılmış olmasıdır. Bu sayede şehirde yaşayanlar uzun süre boyunca yeraltında kalabilirlerdi. Bir diğeriyse, gazzetemizin Ekim sayısında incelemiş olduğumuz Mimar Sinan’ın doğduğu evden, yeraltı şehrine doğrudan bir geçiş olmasıdır.
Ağırnas kasabasının girişinde Aşağı Pınar mevkiinde bulunan Ağırnas Yeraltı Şehri, bazı bölümlerinin milattan önce yapıldığı ve daha sonraki yıllarda da ilaveler yapıldığı, niş ve resimlere bakılarak en çok M.S 1-13. yüzyıllar arasında kullanıldığı anlaşılmaktadır. Son yıllarda büyük bir titizlikle temizlenerek turizme açılan yer altı şehri, ilimize gelen yerli ve yabancı ziyaretçilerinin büyük ilgisini çekmektedir.
