Bize kısaca kendini tanıtır mısın?
Adım Edip Eren Oğuz. Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler 3.sınıf öğrencisiyim.
Staj yaptığın kurum nedir ve hangi birimde çalıştın?
Dış İşleri Bakanlığında stajımı yaptım. İslam İş birliği Teşkilatı (İEDY) dairesine atandım ve 3 haftalık süre boyunca burada görev aldım.
Neden bu alanda staj yapmak istedin?
Açıkçası diplomat olmak benim hayalim. Bu alanı seçmemdeki en büyük motivasyonum budur. Bizim bölüm açısından da staj için seçebileceğim en prestijli en kıymetli kurumun bu olduğunu düşündüğüm için burada ve bu alanda staj yapmak istedim.
Staja kabul alma sürecin nasıl oldu?
İlk önce Ulusal Staj Programına başvurdum. O sırada gerekli belgeleri yükledim. Ardından yetenek havuzuna eklendiğime dair kabul aldım. Yaklaşık 1 ay güvenlik soruşturmamız oldu (bunu daha sonra dairede staj yaptığım zamanda içeriden öğrendim). Bu süreçten sonra mülakata girdim. Mülakatı başarıyla tamamladıktan sonra stajıma başlamış oldum.
Stajın kaç gün sürdü ve senin için nasıl bir deneyimdi?
Stajım toplamda 25 iş günü sürdü. Bunun ilk haftası eğitimlerdi. Eğitimler benim için çok keyifli geçti. Daire başkanları ve büyükelçiler tarafından 1 hafta boyunca eğitim aldık. Bu eğitimler her bir daire başkanı tarafından o bölgenin güncel meselelerine dair verilen oldukça geniş kapsamlı brifinglerden oluştu. Ardından atandığım dairede çok farklı deneyimlerim oldu. Hayatım boyunca erişemeyeceğim şeylere imza atmamı sağladı. Örneğin İİT’in Birleşmiş Milletlerde yayınlayacağı bildirgeyi yazma görevi bana verilmişti. Yazdığım belgenin 57 ülkeye yayılıp tek bir kelimesi değişmeden onay alınıp ortak bildirge olarak yayınlanması benim için çok büyük bir gururdu. Bir diğeri, içeriği bende saklı olmakla beraber bir konuda Türkiye’nin uluslararası bir alanda kendi hakkını savunmasında ufak da olsa emeğimin geçtiği bir dönemi de yaşamış oldum. Bu iki örnek bugüne dek yaşadığım en gurur ve onur verici hatıram olarak kalacaktır. Ayrıyeten akademide anlatılan politika ile devletin uygulamış olduğu gerçek politika arasındaki farkın ne kadar açık olduğunu orada gördüm. Bu durum benim için farklı bir deneyim oldu. Çünkü devlet müktesebatı ve mütekabiliyetinin olaylara yaklaşım ve reaksiyon biçimi ile akademik anlatım arasındaki farkı bizzat deneyimlemek büyük kazanımlarımdan biriydi.
Staj yaparken herhangi bir zorluk yaşadın mı yaşadıysan bu sorunu nasıl aştın?
Açıkçası yaşadığım tek zorluk dil konusunda oldu. Kendi İngilizce seviyemin iyi olduğunu biliyorum ancak diplomasi dili daha farklıydı. Birleşik Milletlere deklare edilecek bir metni ben yazdım fakat orada istenen İngilizce seviyesi çok farklıydı. Yazacağım İngilizce bir terimin diplomasi dilinde tam olarak anlamını karşılıyor mu? Bu sorunumu çözmek için bütün tecrübeli diplomatların peşinde koştum. Yeri geldi bu problemim hakkında uyarı da aldım (lütfen bizi rahat bırak minvalinde uyarılar). Ancak dediğim gibi yetkili kişilerden yardım alınca problemimi aşmış oldum.
Bu stajın sana kazandırmış olduğu olumlu ve olumsuz yanları nelerdir?
Açıkçası bu stajın bana kattığı herhangi bir olumsuz yönü yok. Fakat işin şu kısmı var çoğu arkadaşımın bu alanda ilerlemeyi düşünmüyorum dediği nokta oldu. Çünkü bu alanın yoğun bir çalışma temposu var ve herkesin kaldırabileceği bir stres değil. Çünkü bir kelimeyi bile yazarken ya eksik bir şey söylersem ya bir açıklık bırakırsam korkusu bile bir stajyer için çok büyük bir sorundu ancak hakkıyla üstesinden geldim. Bu stajın bana kattığı olumlu yanlarına gelirsem çok geniş bir vizyon kazanmamı sağladı. Önceden bahsettim gibi gerçek politika ile akademi dünyasının bakış açısı arasındaki farkı gözlemle fırsatım oldu. Öte yandan bu staj, yerel veya uluslararası fark etmeksizin hangi medya kuruluna nasıl yaklaşmam gerektiğini yani sosyal medya okuryazarlığı hakkında gerçekten ufuk açıcı bir tecrübe edinmeme neden oldu. Zira gözümün önünde olan bazı olayların nasıl yansıtıldığını bizzat tecrübe edebilme şansı elde ettiğim zamanlar oldu.
Bu alanda staj yapmak isteyen öğrencilere ne gibi tavsiyelerde bulunursun?
Açıkçası bütün dersleri iyi bir notla geçmek gerekiyor. Ben ortalamam sayesinde bu staja kabul aldım. Akademik olarak öğrendiğimiz her bilgi bir şekilde bir yerde karşımıza çıkabiliyor. Çünkü oradaki sistemde tek bir alan üzerinden değil birçok alanı kapsayan geniş çaplı olmayı gerektiren bir mekanizma var. Kendi alanımdan örnek vermem gerekirse Türk dış politikam iyidir ancak uluslararası örgütlerde zayıfımdır. Zayıf olduğum bu alan sürekli olarak karşıma çıkabiliyordu. Aynı şekilde diğer çok iyi olduğum alanlar da günlük olarak karşıma çıksa da hiç duymadığım araştırma alanlarıyla da muhatap olmak zorunda kaldığım oldu. Ek olarak dış politika ve uluslararası ilişkilerle alakalı olaylara çok yönlü bakabilmek, gündemi iyi takip edebilmek ve akademik anlamda başarılı olmaları benim vereceğim en önemli tavsiyelerdir. Zira orada sizden beklenen şey öncelikle üstün bir İngilizce müktesebatı ve hatta mümkünse aynı derecede başka diller üzerindeki yetkinlikleriniz ile gerçekten sağlam akademik zemine sahip olmanız. Tabii bu da tek başına yeterli değil çünkü bunu pratik bilgiye yani reel politiğe dökmeniz mevcut durumu anlayıp yorumlamanız ve hatta mümkünse o durumdaki eksik noktaları saptayabilmeniz. Bu sebeple her bir dersi gerçek manada özümseyip onu mevcut herhangi bir olayı anlamlandırma kabiliyetine sahip olmaları hayati önem taşımakta. Dahası, İngilizce bilgilerini asla ve asla boşlamamalarını sürekli olarak bütün dil becerilerini canlı tutmaları ve son olarak iletişim becerilerini geliştirip bütün süreç boyunca özgüvenli olmalarını tavsiye edebilirim.
